Volgens de Bgfo moet je altijd duidelijk zijn voordat je een nieuwe overeenkomst afsluit. Wat precies een nieuwe overeenkomst is, is niet duidelijk vastgelegd in de wet. De AFM zegt dat dit een juridische vraag is. Ze geven wel aan dat je altijd duidelijk moet zijn als er belangrijke veranderingen zijn in de overeenkomst.

Hier zijn een paar voorbeelden:

• Als je een nieuw object verzekert op een bestaande polis, zoals een nieuwe auto ter vervanging van de oude, dan is dat meestal een nieuwe overeenkomst en moet je duidelijk zijn.
• Een verhoging van de polis (indexatie) is meestal geen grote verandering en vereist geen nieuwe transparantie.
• Als je autoverzekering verandert van WA naar Casco, dan is dat wel een grote verandering.

We raden aan om van tevoren na te denken over hoe je hiermee om wilt gaan, zodat je een consistente aanpak hebt en dit vastlegt in je beleid. Bij twijfel is het altijd beter om duidelijk te zijn.

Volgens de regels moet je altijd duidelijk zijn als je te maken hebt met een consument. Als het om een zakelijke klant gaat, hoef je niet altijd actief duidelijk te zijn (passieve transparantie is dan genoeg). Het gaat dus niet om het product dat je adviseert, maar om wie je klant is.

Meestal komen het product en de klant overeen, maar als dat niet zo is, geldt het volgende:

• Je moet actief duidelijk zijn bij een zakelijk product voor een particuliere klant.
• Je hoeft niet actief duidelijk te zijn bij een particulier product voor een zakelijke klant.

Soms adviseer je iemand zowel privé als zakelijk, zoals een zelfstandige ondernemer of een directeur-grootaandeelhouder (DGA). Officieel moet je alleen transparant zijn als de klant als consument optreedt. Als de klant erom vraagt, moet je ook transparant zijn over zakelijke zaken. In de praktijk moet de adviseur een logische aanpak kiezen. Sommige adviseurs kiezen ervoor om gewoon alles transparant te vertellen.

Praktijkvoorbeelden:

• Een DGA bespreekt met jou de zakelijke verzekeringen van zijn bedrijf. Als hij ook zijn privéverzekeringen bij jou wil onderbrengen, moet je transparant zijn over de provisie van die particuliere verzekeringen.
• Bij agrariërs was het vroeger vaak zo dat de zakelijke en privé-aansprakelijkheid samen werden verzekerd. Officieel hoef je alleen transparant te zijn bij een consument, dus over zijn particuliere verzekeringen. Over de zakelijke aansprakelijkheid hoef je niet altijd actief transparant te zijn. Als kantoor kun je zelf beslissen hoe je hiermee omgaat, maar veel ondernemers kiezen ervoor om gewoon alles te vertellen.

Als je twijfelt of iemand een consument of een zakelijke klant is, is het beter om toch transparant te zijn.

Bij de overname van een portefeuille van een ander kantoor wijzigt de oveeenkomst niet. Actieve transparantie is niet verplicht. Informatie verstrekken over je dienstverlening aan de nieuwe klanten ligt wel voor de hand.

Daar staat niets over in de regels, dus je kunt het op je eigen manier doen. Het belangrijkste is dat je je diensten en kosten bespreekt en dat het voor de klant duidelijk is. Je hoeft niet per se het woord ‘provisie’ te gebruiken; je kunt ook je eigen term kiezen.

Denk bijvoorbeeld aan ‘kosten voor hulp’, ‘adviesvergoeding’ en ‘servicekosten’.

Nee, dat is niet verplicht. Je kunt bij een telefonische aanvraag (bijvoorbeeld voor een nieuwe auto) of in een klantgesprek mondeling een idee van de kosten geven.

Het is wel belangrijk dat je na het gesprek het overzicht met kosten opslaat, zodat je kunt aantonen dat je duidelijk bent geweest. Hoe je dit opslaat, mag je zelf bepalen, zolang het maar duidelijk is dat je het bedrag hebt gecommuniceerd voordat het contract werd afgesloten.

Er is geen wettelijke verplichting om de kosten op papier te zetten, maar zo’n bevestiging kan wel helpen als bewijs richting de klant of toezichthouder.